Projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenie prawa – co musisz wiedzieć?

Projekt krajowej ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenie prawa zawiera wytyczne dotyczące ochrony sygnalisty. Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej przygotowała zasady ochrony osób zgłaszających naruszenia i zobowiązała wszystkie państwa członkowskie do transpozycji dyrektywy do prawa krajowego.

Jak powinna wyglądać skuteczna ochrona sygnalisty?

Skuteczna ochrona sygnalisty powinna opierać się na odpowiednich zapisach w regulaminie przyjmowania zgłoszeń wewnętrznych oraz na wyborze odpowiednich sposobów przekazywania informacji o naruszeniu. Pracodawcy mają obowiązek przyjmowania zgłoszeń od sygnalistów. Zobowiązani są również do odpowiedniej ochrony zgłaszających.

Jednym z ważnych aspektów ochrony sygnalistów jest wybór odpowiedniego sposobu przyjmowania zgłoszeń wewnętrznych. Pracodawca zobowiązany jest wybrać taki kanał przyjmowania zgłoszeń, aby zapewnić adekwatny do zagrożenia stopień ochrony zgłaszającego i osoby, która jest wskazana jako sprawca naruszenia.

Możemy przyjmować zgłoszenia telefonicznie, mailowo, za pomocą dedykowanych narzędzi do przyjmowania zgłoszeń (aplikacja lub platforma, np. taka jak https://sygnalista24.info/), jak również osobiście. Należy jednak rozważyć, czy wybrany sposób przyjmowania zgłoszeń będzie taki, aby zapewniał sygnaliście anonimowość i poufność. Czy zgłaszający będzie na tyle pewny wprowadzonych rozwiązań i zabezpieczeń, aby nam zaufał i czuł się bezpieczny. Czy sygnalista będzie miał odwagę przekazać informacje podczas osobistego spotkania, w trakcie rozmowy telefonicznej, podczas której może zostać rozpoznany po głosie, czy wysłać maila na dostępny adres mailowy, który znajduje się na wewnętrznym serwerze pracodawcy.

Prawa i obowiązki sygnalisty

Posiadasz informacje o naruszeniu? Jesteś powiązany z podmiotem w kontekście związanym z pracą? Możesz przekazać pracodawcy swoją wiedzę na temat nieprawidłowości. Masz prawo do zachowania anonimowości. Masz prawo do zachowania poufności informacji, które przekazałeś. Masz prawo do wsparcia finansowego, prawnego i psychologicznego. Masz prawo do ochrony.

Twoim obowiązkiem jest zachowanie pewności w momencie dokonywania zgłoszenia, że informacje które przekazujesz są prawdziwe i dotyczą naruszenia prawa. Masz obowiązek przekazania informacji na temat nieprawidłowości wykorzystując kanał wewnętrzny, kanał zewnętrzny lub ujawnienia publiczne.